Cà dái dê nghe tên đã thấy buồn cười đúng không nào? Nhưng bạn có biết nó là loại cây gì không? Quen thuộc lắm đấy- là cây cà tím (một tên gọi khác của cà dái dê)
Đặc tính
Cà dái dê (cà tím) có tên khoa học là Solanum melongena một loài cây ăn quả, thân thảo, thuộc họ Cà (cà chua, khoai tây, cà pháo, cà dừa). Đây là cây lâu năm, cao từ 40-70cm. Lá rộng, từ 5-10cm, dài từ 10-20cm. Hoa màu trắng hoặc tím và nhụy vàng. Quả thuôn dài, mọng, nhiều thịt (cùi), kích thước và hình dạng quả tùy loại giống (không phụ thuộc vào mô tả của tên), mềm, chứa nhiều hạt nhỏ màu nâu thẫm, vỏ quả có màu tím hoặc màu trắng.
Cà dái dê có nhiều loại khác nhau theo phân vùng Âu-Á.
Điều kiện trồng cây
- Cà dái dê có nguồn gốc từ miền Đông và Nam châu Á. Tuy nhiên sau đó sớm xuất hiện ở một số vùng châu Âu
- Cà dái dê chịu sáng tốt, phù hợp với đất trồng tơi xốp, đất đen hoặc đất tổng hợp, đất giàu mùn, dinh dưỡng, thoát nước tốt.
Cách trồng, chăm sóc và thu hoạch
Cách trồng:
Cà dái dê được trồng bằng hạt (hạt nảy mầm thành cây con sau đó đem trồng), trồng thành luống trong vườn, trồng vô chậu, trong thùng xốp hoặc trên ban công sân thượng.
Chăm sóc:
Cây cà dái dê ưa sáng, sống tốt trên nhiều loại đất trồng khác nhau, sống dai, sống lâu năm nên khâu chăm sóc khá thuận lợi. Tuy nhiên cần thường xuyên kiểm tra tưới nước cho cây đầy đủ,tránh trường hợp để cây bị khô héo do thiếu nước sẽ ảnh hưởng đến việc ra hoa kết quả. Cũng cần, thường xuyên chú ý sâu bệnh gây hại trên cây cà dái dê như sâu xanh, sâu cuốn lá, rệp muội, rệp sáp.
Khâu tưới nước:
Cần tưới nước cho cây hàng ngày, với lượng vừa phải, tránh quá nhiều nước sẽ gây tình trạng úng rễ dẫn đến chết cây.
Thu hoạch:
Cà dái dê cho thu hoạch quả với thời gian dài, cây cho hoa và quả từ 5-6 tháng. Khi quả bắt đầu lớn, vỏ quả bắt đầu căng bóng là có thể thu hoạch, nếu để lâu quả sẽ già nhanh chóng sẽ không sử dụng được.
Lưu ý theo mùa khi trồng
Như đã đề cập ở trên, cây cà dái dê ưa sáng, cần lượng nước hằng ngày nhưng vừa phải, tránh trồng những lúc có mưa quá lớn sẽ dễ làm cây chết úng; hạn chế không trồng cây ở điều kiện nhiệt độ quá nóng hay quá lạnh, sẽ làm cây khó phát triển, phát triển chậm hoặc hư rễ dẫn đến chết cây.
Tác dụng
Cà dái dê được biết đến với vai trò đặc biệt trong ẩm thực và nhiều chức năng vềdinh dưỡng.
Vai trò thực phẩm
- Cà dái dê muối, ngậm nước và gia vị thường được ăn kèm với thịt, đồ luộc, chấm mắm, làm rau sống là cực y bài. Rất ngon và hợp trong mùa đông giá lạnh.
- Cà tím còn được dùng trong chiên, hầm, nướng, làm nước sốt
- Tại khu vực Nam Ấn, cà dái dê còn được xem là “vua rau cỏ”. Cây có quả ăn rất ngon, thịt quả ngọt có thể chế biến nhiều món ngon trong ẩm thực,làm cà nướng, cà luộc, làm gỏi, các món lẩu, dùng trong các món ăn chay
Vai trò trong về dinh dưỡng trong khẩu phần ăn
Cà dái dê mang nhiều giá trị dinh dưỡng có tác dụng hỗ trợ và ngăn ngừa nhiều bệnh như:
- Giàu sắt, canxi và vitamin góp phần cung cấp dinh dưỡng và năng lượng toàn diện cho cơ thể
- Chứa nhiều phytonutrients có tác dụng trong tuần hoàn máu, bổ não.
- Cung cấp chất xơ dồi dào, ngăn ngừa ung thư ruột già, tốt cho sức khỏe cũng như giúp giảm lượng cholesterol xấu trong máu, duy trì sự ổn định cho hệ tim mạch.
- Chứa ít calo, nhiều xơ, không chất béo, thích hợp cho người ăn kiêng.
- Hàm lượng xơ cao và cacbohydrate hòa tan thấp hỗ trợ ngăn ngừa tiểu đường.
- Giàu vitamin K, tăng cường sự kích thích sản sinh và lưu thông của máu.